عفونت لگن همان بیماری التهابی لگن (PID) است. این عفونت اندام های تولید مثل در زنان را درگیر میکند. تقریبا از هر 8 زن ، یک زن در دوره ای از زندگی به این بیماری مبتلا میشود. بیماریهای مقاربتی درمان نشده ، می توانند عامل این بیماری باشند. همچنین عدم درمان این بیماری می تواند در طولانی مدت مشکلاتی را برای بارداری ایجاد کند. درک علل ، علائم و گزینه های درمانی عفونت های لگنی برای محافظت از سلامت باروری شما بسیار مهم است.
بیماری التهابی لگن در اثر عفونت های باکتریایی ایجاد می شود. این عفونت به تدریج تمامی اندام های تناسلی را درگیر میکند. مهمترین نشانه های این بیماری خونریزی بین دوره قاعدگی ، درد زیر شکم و درد حین رابطه جنسی است.
بیماری التهابی لگن چیست؟
عفونت لگنی ، التهاب اندام های تناسلی زنانه است که معمولاً در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. عفونت می تواند از واژن به دهانه رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها سرایت کند. بیماری التهابی لگن (PID) شایع‌ترین نوع عفونت لگنی است که معمولاً از عفونت‌های مقاربتی (STIs) مانند کلامیدیا یا سوزاک ناشی می شود.
با این حال ، عفونت های لگنی نیز می توانند پس از زایمان ، سقط جنین یا روش های جراحی مانند قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD)ایجاد شوند. عفونت های لگنی درمان نشده می توانند منجر به عوارض جدی سلامتی از جمله درد مزمن لگن ، حاملگی خارج از رحم و ناباروری شوند.
علل شایع عفونت لگن
عفونت های لگنی عمدتاً توسط باکتری ها ایجاد می شوند ، اما چندین عامل مختلف می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. شایع ترین علل عبارتند از :
1. عفونت های مقاربتی (STI) : بیماری های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک از جمله علل اصلی عفونت های لگنی هستند. این باکتری ها می توانند از واژن به اندام های تناسلی بروند و باعث ایجاد عفونت شوند.
2. واژینوز باکتریایی : عدم تعادل باکتری در واژن می تواند منجر به واژینوز باکتریایی (BV) شود که خطر ابتلا به عفونت های لگنی را افزایش می دهد. BV اجازه می دهد تا باکتری های مضر رشد کنند، که می توانند به دستگاه تناسلی صعود کنند و منجر به PID شوند.
3. زایمان یا سقط جنین : عفونت لگن می تواند پس از زایمان وسقط جنین به دلیل ورود باکتری به دستگاه تناسلی رخ دهد. عفونت های پس از زایمان به ویژه پس از سزارین شایع است.
4. روش های جراحی : روش های جراحی اندام تناسلی ، مانند قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD) ، اتساع و کورتاژ (D&C) ، یا هیستروسکوپی ، می توانند باکتری ها را به ناحیه لگن وارد کنند و خطر عفونت را افزایش دهند.
5. دوشینگ : دوش کردن می تواند تعادل طبیعی باکتری ها را در واژن مختل کند و به باکتری های مضر اجازه انتشار دهد و خطر عفونت های لگنی را افزایش دهد.
6. شریک های جنسی متعدد داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با چندین شریک به طور قابل توجهی خطر ابتلا به عفونت های مقاربتی را افزایش می دهد که به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش می دهد.
از کجا بدانیم عفونت لگنی داریم؟
هیچ آزمایش مشخصی برای PID وجود ندارد. این بیماری با بررسی سابقه پزشکی ، معاینه فیزیکی و سایر نتایج آزمایش تشخیص داده می شود. اغلب بیماران یا علائمی نداشته و یا علائم خفیفی دارند. با این حال رایج ترین علائم عفونت لگن که ممکن است ، بیمار تجربه کند ، به این شرح است :
عفونت های لگنی می توانند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کنند که برخی از آنها ممکن است خفیف باشند یا با شرایط دیگر اشتباه گرفته شوند. مهم است که علائم را بشناسید و در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد زیر شکم : یکی از شایع ترین علائم عفونت لگن ، درد مداوم و مبهم یا درد شدید در قسمت تحتانی شکم یا لگن است.
- ترشحات غیرمعمول واژن : ترشحات بدبو یا غیر طبیعی ممکن است نشان دهنده عفونت باشد.
- درد هنگام مقاربت : ناراحتی یا درد در حین فعالیت جنسی می تواند نشانه التهاب در اندام های تناسلی باشد.
- تب یا لرز : عفونت لگن می تواند باعث تب خفیف یا شدید همراه با لرز شود.
- خونریزی نامنظم قاعدگی: لکه بینی یا خونریزی شدید بین قاعدگی ها می تواند نشانه عفونت لگن باشد.
- ادرار دردناک : سوزش یا درد در هنگام ادرار ممکن است نشان دهنده گسترش عفونت به مجاری ادراری باشد.
- خستگی و کسالت عمومی : احساس خستگی یا ضعف غیرمعمول همراه با عفونت شایع است.
- تهوع یا استفراغ : این علائم می تواند در موارد شدیدتر عفونت های لگنی رخ دهد. توجه به این نکته ضروری است که برخی از زنان ممکن است هیچ علامتی از عفونت لگنی را تجربه نکنند، و این امر باعث میشود که معاینات منظم به ویژه اگر از نظر جنسی فعال هستید، اهمیت بیشتری پیدا کند.
عوارض عفونت لگن چیست؟
یکی از مهم ترین عوارض و خطرات عفونت لگن ، ابتلا به بیماری های التهابی لگن است که به التهاب رحم ، لوله های فالوپ ، تخمدان ها و سایر قسمت های دستگاه تناسلی داخلی منجر می شود. این التهاب ها ایجاد شده به سرعت می توانند به سایر بخش های بدن سرایت کرده و مشکلات زیادی را به وجود آورند. در صورتی که عفونت درمان نشود، احتمال بروز مشکلاتی نظیر ناباروری افزایش می یابد. این عارضه به دلیل آسیب به لوله های فالوپ رخ می دهد که مانع از انتقال تخمک ها به رحم می شود.
عوارض و خطرات عفونت لگن همچنین می تواند باعث بروز دردهای مزمن و طولانی مدت شود. دردهای شکم ، کمر و ناحیه لگن از جمله علائم رایج این بیماری است. این دردها ممکن است در هنگام مقاربت جنسی یا حتی در حالت استراحت احساس شوند. علاوه بر این ، عفونت لگن می تواند به بروز تب ، احساس ضعف و خستگی نیز منجر شود. در برخی موارد ، ترشحات غیرمعمول واژن به رنگ زرد یا سبز و بوی ناخوشایند ممکن است مشاهده شود که نشانه‌ای از عفونت شدید است.
یکی دیگر از خطرات جدی این نوع عفونت ها ، انتشار باکتری ها به خون است. این وضعیت که به نام سپسیس شناخته می شود، می‌تواند تهدیدی برای زندگی بیمار باشد. در صورتی که عفونت به خون برسد ، بدن قادر به کنترل آن نخواهد بود و ممکن است عوارضی چون شوک و نارسایی اعضای حیاتی رخ دهد. بنابراین ، درمان فوری و صحیح برای جلوگیری از این وضعیت ضروری است.
عفونت های مکرر لگنی نیز می توانند به ایجاد چسبندگی در ناحیه لگن منجر شوند که باعث مشکلات دیگری نظیر انسداد لوله های فالوپ و کاهش قابلیت بارداری می شود. این چسبندگی ها اغلب به جراحی نیاز دارند و ممکن است روند درمان را پیچیده تر کنند. در مواردی که عفونت به مدت طولانی درمان نشده باقی بماند، می تواند به آسیب های دائمی در ساختارهای داخلی لگن منجر شود که در نهایت تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد خواهد داشت.
آیا دختران مجرد به عفونت لگن مبتلا می شوند؟
بسیاری از افراد تصور می کنند که تنها زنان متأهل یا آن هایی که روابط جنسی فعال دارند، ممکن است به عفونت لگن مبتلا شوند. اما حقیقت این است که دختران مجرد نیز به راحتی ممکن است دچار این مشکل شوند. عفونت لگن در واقع به عفونت های باکتریایی گفته می شود که در نواحی داخلی دستگاه تناسلی ، مانند رحم ، تخمدان ها و لوله های فالوپ ، ایجاد می شود. این عفونت ها ممکن است از طریق عوامل مختلفی همچون استفاده نادرست از محصولات بهداشتی ، عدم رعایت بهداشت شخصی ، یا حتی آسیب های فیزیکی ایجاد شوند.
یکی از دلایل اصلی عفونت لگن در دختران مجرد ، مشکلات بهداشتی است. برای مثال ، شستشوی نادرست ناحیه تناسلی یا استفاده از محصولات شیمیایی مانند دئودورانت ها یا صابون‌های معطر می تواند باکتری های مفید ناحیه واژن را از بین ببرد و شرایط را برای رشد باکتری های مضر فراهم کند. علاوه بر این ، برخی دختران ممکن است در معرض ابتلا به بیماری های مقاربتی قرار بگیرند که به نوبه خود می تواند منجر به عفونت لگن شود.
در برخی موارد ، حتی دختران مجرد که هیچگونه رابطه جنسی ندارند ، ممکن است به دلیل عوامل غیرجنسی مانند جراحی های لگنی ، زایمان های قبلی ، یا ضعف سیستم ایمنی بدن به این نوع عفونت ها دچار شوند. در نهایت ، برای پیشگیری از عفونت لگن در دختران مجرد ، رعایت بهداشت شخصی و مراقبت های پزشکی اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، مشاوره و معاینات پزشکی منظم می تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند و سلامت دستگاه تناسلی را حفظ نماید.
درمان عفونت لگن
تشخیص به موقع و درمان عفونت لگن اهمیت بسیار زیادی دارد ؛ زیرا این بیماری قابل درمان است ، اما تاثیرات و عوارضی که داشته قابل رفع نیست! بنابراین هر چقدر دیرتر برای درمان اقدام کنید ، احتمال بروز عوارض ناشی از PID بیشتر می شود!
برای درمان عفونت لگن ، داروی آنتی بیوتیک تجویز می شود. کامل کردن دوره مصرف آنتی بیوتیک اهمیت بسیار زیادی دارد ؛ زیرا علائم ممکن است قبل از درمان عفونت از بین بروند. بنابراین باید مصرف تمام داروهای خود را کامل کنید.
اگر تحت درمان هستید ، این مورد را با شریک جنسی خود مطرح کنید تا در صورت لزوم تحت درمان قرار گیرد. همچنین باید تا قبل از کامل کردن دوره درمان از رابطه جنسی پرهیز کنید.
اگر دوباره به یک STD آلوده شوید، می توانید دوباره به PID مبتلا شوید. همچنین ، اگر قبلا PID داشته اید، احتمال بالاتری جهت ابتلا مجدد به آن را دارید.
برای درمان التهاب لگن به چه پزشکی مراجعه کنیم ؟
برای تشخیص و درمان این بیماری لازم است با متخصص زنان و زایمان مشورت نمایید. پزشک آزمایشات و معاینات اولیه را انجام داده و به درمان این بیماری کمک میکند.
روشهای تشخیص
یکی از روش های تشخیص این بیماری استفاده از سونوگرافی است که می تواند وضعیت رحم را مورد بررسی قرار دهد. مراحل تشخیص این بیماری عبارتند از :
- بررسی سابقه پزشکی : در ابتدا پزشک سوالاتی در مورد وضعیت جسمی ، سابقه پزشکی و وضعیت رابطه جنسی می پرسد.
- بررسی علائم و نشانه : باید در مورد علائمی مثل احساس درد ، سوزش ، خونریزی با پزشک خود صحبت کنید.
- معاینه لگن : بررسی وضعیت لگن با کمک معاینه می تواند حساسیت و تورم های احتمالی را تشخیص دهد. همچنین ممکن است از لگن و دهانه واژن نمونه گیری انجام شود.
- آزمایش خون و ادرار : انجام این آزمایش ها در تشخیص بیماری های مقاربتی مثل HIV ، عفونت های مقاربتی و بررسی وضعیت گلبول های قرمز کمک میکند.
- سونوگرافی ، روشی است که با کمک آن می توان داخل رحم را مشاهده کرد.
- نمونه برداری از آندومتر : برای این منظور یک لوله نازک وارد رحم شده و مقداری از بافت آندومتر را برای نمونه برمی دارد.
عوارض درمان نکردن عفونت لگن
مهمترین عوارض درمان نکردن بیماری التهابی لگن ، عبارتند از :
- ایجاد بافت اسکار در خارج و داخل لوله های فالوپ که می تواند منجر به انسداد لوله شود.
- حاملگی خارج از رحم
- ناباروری
- درد طولانی مدت لگن و شکم
عوامل خطر ابتلا به عفونت لگن
شرایط زیر خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند:
- بیماری مقاربتی درمان نشده.
- رابطه جنسی با بیشتر از یک شریک جنسی
- رابطه با شریک جنسی که بیشتر از یک شریک جنسی دارد.
- سابقه ابتلا به PID
- فعال بودن از نظر جنسی قبل از 25 سالگی
- استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) برای کنترل بارداری
پیشگیری
تنها راه قطعی برای جلوگیری از بیماری های مقاربتی اجتناب از رابطه جنسی واژینا ل، مقعدی یا دهانی است. اما با رعایت نکات زیر می توان احتمال این بیماری ها را کاهش دهید :
- رابطه با یک شریک جنسی
- استفاده از کاندوم لاتکس به روش صحیح در هر بار رابطه جنسی.
- اجتناب از دوش واژن به دلیل از بین بردن باکتری های مفید
سوالات متداول عفونت لگن
بله در صورتی که عفونت شدید باشد، در لوله های فالوپ بافت اسکار ایجاد شده و مانع از عبور تخمک و رسیدن آن به رحم خواهد شد.
اگر بیماری برای مدت طولانی درمان نشود، به اندام تناسلی زنان آسیب زده و باعث ناباروری خواهد شد.
لزوما و همیشه خیر ، اما ممکن است درد ناشی از التهاب لگن باشد.
بهتر است تا کامل شدن دوره درمان از رابطه پرهیز کرده و رابطه را یک هفته بعد از اتمام داروی ها شروع کنید.
